Eparhija braničevska

Eparhija braničevska je srednjovekovna srpska episkopija, u vreme srpske carevine sa rangom mitropolije. Naslednica je ranohrišćanskih episkopskih sedišta u Viminacijumu (Kostolac) i Horeum Margi (Ćuprija). Obuhvata prostore opština: Velika Plana, Veliko Gradište, Golubac, Despotovac, Žabari, Žagubica, Kučevo, Malo Crniće, Paraćin, Petrovac, Požarevac, Svilajnac, Smederevo i Ćuprija.
Braničevski episkop pominje se još 1018. godine u povelji vizantijskog cara Vasilija II. Centar te oblasti bio je u gradu Braničevu na mestu starog Viminacijuma u blizini Požarevca.
Krajem 13. veka, za vreme kraljeva Dragutina i Milutina, Braničevska eparhija je ušla u sastav Srpske arhiepiskopije. Na rang mitropolije je uzdignuta 1346. godine.
U 15. veku poznata su dva braničevska mitropolita: Venijamin se pominje 1416, a Savatije 1434. godine. On je poslednji koji je nosio titulu mitropolita braničevskog. Sedište mitropolije premešteno je iz Braničeva u Smederevo između 1430. i 1439. godine. Sigurno je da se od 1439. godine katedra Braničevske mitropolije nalazi u Smederevu. Od tada se braničevski episkopi nazivaju smederevskim. Pored smederevskog mitropolita u drugoj polovini 15. veka pominje se i njegov vikarni ili sufragani episkop, sa titulom smederevski episkop. Poznat je episkop Jovan koji se pominje 1466. godine.
Smederevska mitropolija, odnosno stara Braničevska eparhija, pripojena je 1705. godine Beogradskoj mitropoliji. Obnovljena je tek 1921. godine sa prvobitnom titulom Eparhije braničevske sa sedištem u Požarevcu.
[uredi]Episkopi

Dosadašnji episkopi ove eparhije su: (spisak nepotpun)
Episkop Mitrofan Rajić (1921—1930)
Episkop Jovan Ilić (1931—1933)
Episkop Venijamin Taušanović (1934—1959)
Episkop Hrizostom Vojinović (1959—1989)
Episkop Sava Andrić (1991—1993)
Episkop Ignatije Midić (1994)
[uredi]Crkve i manastiri

Manastir Ravanica
Crkveni život organizovan je u 5 arhijerejskih namesništava sa 116 crkvenih opština i 132 parohije.
Manastiri Eparhije braničevske su: Manastir Vitovnica, Manastir Bradača, Manastir Gornjak, Manastir Zaova, Manastir Zlatenac, Koporin, Manastir Manasija, Manastir Miljkovo, Nimnik, Manastir Sveta Petka, Manastir Lešje, Pokajnica, Manastir Ravanica, Rukumija, Manastir Sestroljin, Manastir Sisojevac, Trška crkva (manastir Vujska), i Tuman.